MOBİLİTE
26 Ocak 2020
MOBİLİTE NEDİR?
Mobilite; eklem, kas, ligament vb. birçok bileşkenin hareketliliğini kazandırarak kasın en geniş açıda hareket edebilme özelliğini kazandırmaktır.
ESNEKLİK VE MOBİLİTE ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Aslında birçok sporcunun son yıllarda farkına vardığı mobilite egzersizleri esneklikten farklı olmasıyla beraber yaralanmaların büyük ölçüde önüne geçiyor.
Peki temel soru şu mobilitenin esneklikten farkı ne? Aslında bu sorunun cevabı basit; Esneklik ile eklem hareketliliği, kasların uzama yeteneğini ve yumuşaklılığını içerir. Esneklik ile kasları uzatabileceğimiz kanısına gelirsek Mobilite yaptıkça kaslarınız uzamayacaktır, o yüzden egzersiz planlamamızda ikisinede yer vermeliyiz.
Kısacası mobilite HAREKETLİLİKTİR!
Birkaç yıl öncesine kadar esneklik ve mobilite kavramları birbirlerinin yerine geçiyordu. Sportif rehabilitasyonda aşamasında antrenman yaparken eklemden ekleme yaklaşım bunu değiştirmemizde yardımcı oldu.
EKLEMLER İÇİN MOBİLİTE GEREKLİ Mİ?
Eklemden ekleme yaklaşımı biraz daha açacak olursak; eklemler vücudu hareket ettirirken mobilite ve stabilite ihtiyaçlarına göre değişim göstermektedir. Buyrun aşağıdaki listeyi inceleyelim:
EKLEM: İHTİYAÇ
AYAK BİLEĞİ: MOBİLİTE
DİZ: STABİLİTE
KALÇA: MOBİLİTE
LUMBAL OMURGA: STABİLİTE
TORASİK OMURGA: MOBİLİTE
GLENOHUMERAL EKLEM: STABİLİTE
Tabiki yukarıda verilenler eklemin en çok ihtiyacı olan durumu belirtmektedir. Yani gerektiğinde ayak bileği stabilizasyon özelliği de göstermektedir. Bir diğer nokta ise örneğin diz ekleminin stabil olması gerekirken, ayak bileğinin mobil olması gerekir. Kalça da mobil olmalıdır. Kinetik zinciri takip ederseniz basit ve değişken bir seri eklem görürsünüz.
MOBİLİTE NE ZAMAN YAPILMALI?
Her sabah 20dk ! Sabah kalktınız ve hiçbir şey yapmak istemiyorsunuz, vücudunuz kütük gibiyse mobilite için doğru zaman demektir. Hareketli olmak sizinde hakkınız.
Mobilite egzersizleri dinamik hareketler içerdiğinden antrenmandan önce ısınmaya da yardımcı olacaktır.
Antrenman zamanında ne yapmam lazım derseniz antrenmandan önce mobilite antrenmandan sonra esnetme egzersizleri yapmanızı öneririm.
Hatta bazen başlı başına antrenman süresi boyunca mobilite egzersizleri yapıp hem omurganıza hemde eklemlerinize büyük bir iyilik yapmış olursunuz.
Örneğin; diz ve kalça dominant egzersizlerinden biri olan squat egzersizini yapmadan önce hamstring extender yapıp kaslarınızı antrenmana hazırlamanız sakatlık riskini azaltıp squatı daha doğru paternde yapmanıza yardımcı olacaktır.
MOBİLİTE YAPMAZSAK NE OLUR?
Az önce bahsettiğim gibi antrenmanın başında mobilite yapmazsanız yani antrenmana yönelik ısınmazsanız; eklem çalışması gereken açıda çalışmayıp sakatlık riskini arttıracaktır.
Bel ağrısı kalça mobilite kaybının bir sonucu olabilir. Mobil eklem hareketsiz hale geldiğinde stabil eklem hareket etmek zorunda kalır ve daha az stabil hale gelir ve bel ağrısı olur.
Yani ayak bileği mobilitesini kaybedersen diz ağrısı yaşarsınız, Kalça mobilitesini kaybedersen bel ağrısı yaşarsınız.
Mobilitesi iyi olmayan bir ayak bileği, iniş(landing) stresinin yukarıdaki ekleme aktarılmasına neden olur(yani dize).
NASIL MOBİLİTE ÇALIŞMALIYIZ?
Mobilite çalışmalarının anahtar noktası yalnızca ihtiyaç duyan eklemler için yapılması gerektiğidir. Stabiliteye ihtiyacı olan eklemlerin bu stabiliteyi geliştirmek için kuvvet antrenmanına ihtiyacı vardır. Mobiliteye ihtiyaç duyan eklemlerin ise harekete ihtiyacı vardır.
Yeniden mobilite ve esneklik kavramlarının aynı olmadığının belirtmekte fayda var. Esneklik kasları hedefler ve statik bir duruş unsuru gerektirir. Mobilite ise eklemleri hedefler ve nazik bir hareket gerektirir.
Mobilite egzersizleri aynı zamanda aktivasyon egzersizleri olarak da görülebilir çünkü ünlü fizyoterapist Shirley Sahrman ‘’doğru kasın doğru zamanda hareket ettirmesi gerektiğini’’ söyler.
Sizlerde uygun egzersizleri öğrenmek ve doğru uygulamak için mutlaka fizyoterapistinize danışın.
Kaynakça:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder